Beschikbaar weerstandsvermogen

Het beschikbaar weerstandsvermogen wordt gevormd door de middelen die beschikbaar zijn om het nadelige effect van risico’s te kunnen opvangen. Dit is de optelsom van alle elementen die daadwerkelijk kunnen worden ingezet om niet-begrote kosten te dekken.

De middelen die we tot de tot het beschikbare weerstandsvermogen rekenen, zijn:

• Algemene Egalisatiereserve;
• (Bestemmings-)reserves, voor zover de raad nog geen besluit heeft genomen over de inzet.
• Post onvoorzien in de begroting;
• Buffers in grondexploitaties;
• Niet structureel ingezette intensiveringsmiddelen;
• Stille reserves;
• Onbenutte belastingcapaciteit.

Het beschikbare weerstandsvermogen is € 194,5 miljoen. Dit is € 1,9 miljoen hoger dan in de rekening 2015. Hierbij is rekening gehouden met de voorgestelde toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves in deze begroting.  Deze verhoging wordt voornamelijk veroorzaakt door:

• afname Algemene Egalisatiereserve met € 15,4 miljoen;
• afname reserve grondzaken/grondbank met € 2,8 miljoen;
• toename reserve parkeren met € 1,6 miljoen;
• afname reserve vernieuwing sociaal domein met € 2,7 miljoen;
• opname structurele ruimte intensiveringsmiddelen met € 14 miljoen;
• opname onbenutte belastingcapaciteit met € 6,2 miljoen;
• toename per saldo diverse reserves met € 1,0 miljoen.

Algemene Egalisatie reserve (AER)
De verwachte stand van de AER is bij de begroting 2017 € 15,4 miljoen lager dan bij de rekening 2015.  Het verschil wordt veroorzaakt doordat bij de begroting 2017 € 19,7 miljoen beschikbaar wordt gesteld voor de periode 2017 tot 2020 ter dekking van knelpunten die betrekking hebben op de bezuinigingen. In september 2016 vindt een onttrekking plaats van € 450.000 voor kosten Noordelijk belasting kantoor. Daarnaast wordt in totaal € 4,8 miljoen toegevoegd aan de AER. Vanuit de begroting 2016 een toevoeging van € 2,2 miljoen voor versterking van het weerstandsvermogen, in 2016 een dotatie van € 1,3 miljoen ter dekking van het risico gemeentelijk aandeel risico warmtenet BV/Geothermie en vanuit besluitvorming voorgaande jaren de vrijval van het huurbudget Europaweg van € 1,1 miljoen. Tot slot wordt het saldo van het meerjarenbeeld, jaarschijf 2017 van € 0,1 miljoen toegevoegd aan de AER.

Grondzaken/grondbank
Gronden die niet zijn opgenomen in een grondexploitatie moeten worden gewaardeerd tegen aankoopprijs of lagere marktwaarde. Rentekosten kunnen dus niet meer bij de boekwaarde worden opgeteld, maar moeten jaarlijks worden gedekt. Hiervoor is geen structureel budget beschikbaar. De rentekosten worden daarom jaarlijks ten laste van de reserve grondzaken gebracht. In 2017 gaat het per saldo om € 2,8 miljoen (onderdeel van het resultaat op grondzaken).

Reserve Parkeren
De reserve stijgt met € 1,6 miljoen. Dat wordt veroorzaakt door de begrote resultaten 2016 en 2017 van respectievelijk € 400.000 en € 1 miljoen. Vanwege het gesloten systeem worden de begrote resultaten toegevoegd aan de reserve parkeren.

Reserve vernieuwing sociaal domein
De reserve neem per saldo af met € 2,7 miljoen. In 2016 en 2017 wordt in totaal € 6 miljoen onttrokken ter dekking van de tekorten in 2016 en 2017. Daarnaast wordt vanuit de algemene middelen in 2017 € 3,3 miljoen  gedoteerd aan de reserve. Vanuit de begroting 2016 € 1,350 miljoen en in de begroting 2017 € 2 miljoen.

Structurele ruimte intensiveringsmiddelen
Vanaf de begroting 2017 worden de structurele vrije beleidsmiddelen waarbij jaarlijks over de inzet van wordt besloten meegenomen in het beschikbare weerstandsvermogen.  Anders dan structurele beleidsmiddelen die in het verleden beschikbaar zijn gesteld, wordt de inzet van deze middelen per jaar bepaald. Deze middelen zijn dus niet structureel vastgelegd en kunnen in principe elk jaar worden heroverwogen. In het verleden was dit niet mogelijk omdat de structurele middelen ook structureel werden ingezet. We houden rekening met de helft van de intensiveringsmiddelen (totaal € 13,950 miljoen) die in het coalitieakkoord zijn afgesproken en in de begroting 2015 beschikbaar zijn gesteld. Omdat het structurele ruimte betreft tellen we de middelen tweemaal mee. De toename van de structurele ruimte intensiveringsmiddelen is dus € 13,950 miljoen.

Onbenutte belastingcapaciteit
Vanaf de begroting 2017 nemen we de onbenutte belastingcapaciteit mee bij het bepalen van de flexibele ruimte waarmee de financiële effecten van risico’s kunnen worden opgevangen. De onbenutte belastingcapaciteit is gebaseerd op het verschil tussen onze tarieven en de duurste grote gemeente. Dit leidt bij de huidige tarieven tot een ruimte voor tariefstijging van de OZB van 31%.  Dit vinden we voor het voor het weerstandsvermogen minder realistisch. Daarom kiezen we voor een meer realistisch scenario van 5%. Een stijging van de OZB met 5% zou leiden tot een extra OZB opbrengst van € 3,1 miljoen per jaar. Omdat we in het beschikbare weerstandsvermogen twee jaarschijven meenemen, leidt dit tot een toename van beschikbare weerstandsvermogen van € 6,2 miljoen.