Weerstandsvermogen en risicobeheersing
Bij de uitvoering van onze taken worden we geconfronteerd met risico’s en ontwikkelingen die mogelijke financiële gevolgen kunnen hebben voor de gemeente. Het is daarom belangrijk dat we beschikken over een buffer van voldoende omvang om onverwachte tegenvallers op te kunnen vangen. Deze buffer wordt gevormd door het beschikbare weerstandsvermogen.
Minstens zo belangrijk is dat een goede sturing en beheersing van de risico’s plaatsvindt (risicomanagement). Risicomanagement geeft een organisatie inzicht in wat kan gebeuren en stelt organisaties zo in staat prioriteiten toe te kennen aan de onderkende risico’s. Daardoor kunnen gestructureerd acties worden ondernomen en maakt het voor organisaties mogelijk om genomen beslissingen aangaande risico’s te verantwoorden. Risicomanagement en het weerstandsvermogen zijn daarmee onderling verbonden en vormen een belangrijk onderdeel van het (financiële) beleid van onze gemeente.
Het weerstandsvermogen in één oogopslag
Weerstandsvermogen | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
|---|---|---|---|---|
Benodigde weerstandsvermogen (A) | 200.251 | 200.065 | 199.458 | 199.442 |
Risico grondexploitaties (inclusief Meerstad) | 187.530 | 185.900 | 184.830 | 183.700 |
Overige risico's | 12.721 | 14.165 | 14.628 | 15.742 |
Beschikbare weerstandsvermogen (B) | 194.503 | 196.415 | 194.552 | 195.057 |
Ratio weerstandsvermogen (%) | 97% | 98% | 98% | 98% |
Weerstandsvermogen (A - B) | 5.749 | 3.650 | 4.905 | 4.384 |
Ambitie (100%=1,0) | 100% | 100% | 100% | 100% |
Ondergrens (80%=0,8) | 80% | 80% | 80% | 80% |
Uitleg van onze berekeningswijze en gedetailleerde informatie over de risico’s en de beschikbare weerstandsvermogen zijn in de volgende onderdelen van de paragraaf opgenomen.
Weerstandsvermogen en Risicomanagement
Het kader voor het weerstandsvermogen en risicomanagement is vastgelegd in de op 6 juli 2016 door de raad vastgestelde kadernota Weerstandsvermogen en Risicomanagement 2016.
Hierin is aangegeven op welke wijze wij de risico’s in beeld brengen en beheersen en op welke momenten wij uw raad hierover informeren. Bij de begroting en de rekening rapporteren we integraal over de risico’s in het weerstandsvermogen en belangrijke ontwikkelingen die effect hebben op het weerstandsvermogen. Nieuw ten opzichte van de vorige kadernota is dat we een deel van de onbenutte belastingcapaciteit en de niet structureel ingezette middelen uit de vrije beleidsruimte rekenen tot het beschikbare weerstandsvermogen.
Onze grootste risico’s doen zich voor bij de woningbouwlocaties en bedrijventerreinen. We herzien elk jaar de exploitatieopzetten van de belangrijkste projecten en rapporteren tweemaal per jaar over de voortgang, risico’s en financiën van de sleutelprojecten. De overige grondexploitaties worden om het jaar herzien.
Om eventuele risico's op te kunnen vangen, kan een beroep worden gedaan op het gemeentelijk weerstandsvermogen.
Onderdeel van het gemeentelijk weerstandsvermogen is de reserve Grondzaken. De verwachte omvang van de reserve grondzaken eind 2017 bedraagt € 46,8 miljoen. De verwachte stand van de Algemene Egalisatie Reserve eind 2017 is
€ 21,0 miljoen.
Naast deze reserves bestaat het beschikbare weerstandsvermogen voor een belangrijk deel uit de stille reserve in de waarderingen van onze Enexis aandelen. We houden hier rekening met 50 miljoen euro. Zoals hiervoor gemeld houden we vanaf 2017 in het beschikbare weerstandsvermogen rekening met de niet structureel ingezette intensiveringsmiddelen ad € 13,950 miljoen en een onbenutte belastingcapaciteit van € 6,2 miljoen.
Verderop in deze paragraaf geven we een uitgebreide specificatie van het beschikbare weerstandsvermogen.